Małgorzata Jelitto-Górska 1, Bartosz Regent 1, Robert Dziedzic 2, Bartosz Baścik 1, Tomasz Gorycki 3, Michał Studniarek 3
1 II Zakład Radiologii, Gdański Uniwersytet Medyczny
2 Katedra i Klinika Chirurgii Klatki Piersiowej, Gdański Uniwersytet Medyczny
3 Zakład Radiologii, Gdański Uniwersytet Medyczny
Incydent niedokrwienny centralnego układu nerwowego jest rzadkim ale ciężkim powikłaniem igłowej biopsji płuca, do którego dochodzi w mechanizmie zatoru powietrznego. Od 2013 do 2017 roku w Zakładzie Radiologii wykonano łącznie około 1300 biopsji płuca. W tym czasie odnotowaliśmy trzy przypadki incydentu niedokrwiennego układu nerwowego – dwa udary mózgu oraz jeden przemijający incydent niedokrwienny rdzenia szyjnego. Wszyscy trzej pacjenci, u których doszło do niedokrwienia układu nerwowego poddani zostali zabiegowi biopsji skrawkowej. Pacjenci, u których doszło do udaru mózgu, do biopsji ułożeni zostali w pozycji na brzuchu bądź na plecach. W przypadku Pacjenta, u którego obserwowano niedokrwienie rdzenia szyjnego zabieg wykonano w pozycji na boku. Osoby z udarem mózgu, po badaniu straciły przypomność, doszło do uogólnionej sztywności mięśni oraz szczękościsku. U pacjenta, u którego doszło do niedokrwienia rdzenia szyjnego, po biopsji obserwowano porażenie czterokończynowe spastyczne. W dwóch przypadkach objawy pojawiły się dopiero w trakcie pionizacji po zakończonej procedurze biopsji. Analiza skanów z dwóch biopsji wykazała przecięcie igłą biopsyjną subegsegmentarnej żyły płucnej średnicy 1-1,5mm. Kontrolna tomografia komputerowa wykonana tuż po zakończeniu każdej z procedur uwidoczniła obecność dużej ilości powietrza w lewym przedsionku oraz w aorcie. U Pacjenta z udarem rdzenia dodatkowo uwidoczniono pęcherzyk powietrza w pniu ramienno-głowowym. Jeden z pacjentów z udarem mózgu zmarł po 3 tygodniach, dwie osoby po rehabilitacji zostały wypisane do domu bez neurologicznych objawów ubytkowych. Wnioski po analizie obu przypadków: (1) W trakcie biopsji należy unikać uszkodzenia naczynia żylnego, (2) Po wyjęciu igły w kontrolnym badaniu TK zawsze należy sprawdzić aortę pod kątem obecności powietrza, (3) W przypadku zaobserwowania powietrza w aorcie – nie powinno się pionizować pacjenta, (4) Pojawienie się po zabiegu uogólnionej sztywności mięśni sugeruje wystąpienie incydentu niedokrwiennego centralnego układu nerwowego.